Na fokach po śniegu – skitouring i skialpinizm
Tekst i zdjęcia: Aleksandra Dzik
27 lutego 2017
Nudzi Cię jeżdżenie wciąż po tych samych trasach? Irytuje tłok i kolejki na wyciągach? Tęsknisz za nieskrępowaną wędrówką przez pokryte białym puchem Beskidy? A może potrzeba Ci dreszczyku emocji podczas zjazdu z tatrzańskiej przełęczy lub sportowych wrażeń podczas zawodów? Być może w takim razie skitouring czy skialpinizm to propozycja właśnie dla Ciebie.
Skitour najkrócej scharakteryzować można jako aktywność narciarską, polegającą na podchodzeniu na nartach i zjeżdżaniu na nich, uprawianą w górach, poza zagospodarowanymi dla narciarstwa zjazdowego terenami. W przypadku działalności o bardziej wyczynowym charakterze mówimy o skialpinizmie, zwanym inaczej narciarstwem wysokogórskim. W wersji bardziej rekreacyjnej, wędrówkowej – o skitouringu.
Sprzęt
„Jak Wy to robicie, że Wam te narty nie zjeżdżają?" – takie pytanie słyszał każdy skialpinista, podchodząc wzdłuż nartostrady, od pędzących w przeciwnym kierunku narciarzy zjazdowych. Otóż to nie magia ani niesamowita siła ramion. Poruszanie się na nartach w górę umożliwiają foki – pasy materiału, z jednej strony pokryte specjalnym klejem, z drugiej zaś ułożonym pod kątem włosiem. Nazwa wywodzi się stąd, że kiedyś robiono je z prawdziwych foczych skór. Współcześnie najlepsze foki zawodnicze wykonane są z... moheru.
Na czas podejścia przykleja się fokę do spodu narty i dodatkowo mocuje ją zaczepami. Ułożenie włosia umożliwia przesuwanie narty przed siebie, zapobiega natomiast jej cofaniu się. Na czas zjazdu foki zdejmujemy. W stromym terenie do podejść stosuje się też specjalne, nakładane na narty, metalowe noże, wbijające się w zlodowaciały śnieg. W skiapinizmie czasem konieczna jest także wspinaczka w rakach, z nartami na plecach.
Specjalny charakter mają również wiązania. Podczas podejść przytrzymują stopę tylko z przodu, analogicznie jak w nartach biegowych. Przy zjeździe natomiast trzymają ją zarówno z przodu, jak i z tyłu, jak w nartach zjazdowych. Dostosowaną do podejść i zjazdów budowę mają też buty skialpinistyczne. To skorupy z tworzywa sztucznego, posiadające możliwość regulacji, tak, by przy zjeździe uzyskać sztywność zbliżoną do buta zjazdowego, zaś przy podejściu maksymalną elastyczność i swobodę ruchów. Posiadają one inną, niż buty zjazdowe, podeszwę. Jest ona dostosowana do pokonywania górskiego terenu. Narty wizualnie podobne są do zjazdowych, jednak są dużo lżejsze.