Aleksander Doba – Podróżnik Roku 2015

Aleksander Doba urodził się 9 września 1946 (zodiakalna Panna). Do 1975 roku mieszkał w Swarzędzu koło Poznania. Ukończył Politechnikę Poznańską, a od roku 75 XX w. mieszka w Policach. Jest emerytem Zakładów Chemicznych Police. Ma żonę Gabrielę i synów Bartłomieja i Czesława. Jest dziadkiem dwóch wnuczek: Olgi i Agaty. Olek od zawsze czynnie spędzał wolny czas. Był szybownikiem (wylatane 250 godzin, druga klasa wyszkolenia szybowcowego – srebrna odznaka szybowcowa z jednym diamentem), był spadochroniarzem (14 oddanych skoków – trzecia klasa wyszkolenia spadochronowego), kolarzem (złota odznaka turystyki kolarskiej), żeglarzem i sternikiem jachtowym (patent rozszerzony na rejsy morskie). Kajakarzem został dosyć późno, bo po trzydziestce, ale od razu kajakarstwo pokochał. Turystykę kajakową zaczął uprawiać w Klubie Kajakowym „Alchemik" Police oraz w Akademickim Klubie Turystyki Kajakowej „Pluskon" w Szczecinie. Dość szybko uzyskał wszelkie odznaki kajakowe wszystkich stopni polskich organizacji oraz najwyższe międzynarodowe organizacji ICF (złota ICF – jedna z kilku w Polsce). Przodownik Turystyki Kajakowej PTTK I stopnia, Instruktor Turystyki Kajakowej PZK Stopnia Związkowego, Instruktor Rekreacji Ruchowej o specjalności Kajakarstwo. Sam jednak najwyżej sobie ceni zdobycie tytułu Akademickiego Mistrza Polski w Kajakarstwie Górskim w 2003 roku, który obronił rok później. Największym sukcesem w tej dziedzinie według niego jest zdobycie tytułu Drużynowego Akademickiego Mistrza Polski w Kajakarstwie Górskim w 2000 i 2003 roku, w drużynie, którą stworzył razem ze swoimi synami („ABC DOBA"). Do tej pory przepłynął kajakiem ponad 93 tys. km.

Najważniejsze wyprawy kajakowe Aleksandra Doby:
1-13.04.1989 – przepłynął Polskę po przekątnej z Przemyśla do Świnoujścia w 13 dni – trasa 1189 km.
1989 – pobił rekord dystansu, przepłyniętego kajakiem w ciągu jednego roku kalendarzowego: 5125 km, z czego 5000 km to nowe szlaki, przepłynięte przez niego po raz pierwszy w życiu. Zaznaczyć należy, że dokonał tego, wykorzystując jedynie weekendy i normalny, 26-cio dniowy urlop. W roku 1989 spędził 108 dni na wodzie.
1991 – jako pierwszy kajakarz po II Wojnie Światowej przepłynął Nysą Łużycką i Odrą trasę wzdłuż zachodniej granicy do morza, od styku trzech granic: Polski, Niemiec i Czechosłowacji.
1991 – jako pierwszy kajakarz przepłynął wzdłuż polskiej morskiej granicy oraz jako trzecia jednostka pływająca po II Wojnie Światowej przepłynął przez Cieśninę Pilawską koło Bałtijska i dopłynął do Elbląga, skąd później dopłynął do Gdyni.
Jako pierwszy kajakarz przepłynął całą Wisłę od jej początku, czyli od ujścia Białej i Czarnej Wisełki do jeziora zaporowego (opłynął je), do ujść do Bałtyku. Przepłynął wszystkie ujścia Wisły do morza: Martwa, Śmiała, Przekop, Cieśnina Pilawska.

21.07.1998 – 11.09.1998 – przepłynął rzekami i kanałami, Morzem Północnym i Morzem Bałtyckim w ciągu 55 dni trasę 2719 km z Polic, przez Niemcy, dookoła Danii do Polic.
21.06.1999 – 09.09.1999 – opłynął samotnie Bałtyk „Z Polic do Polic" w 80 dni, bez zawijania do zatok. Pokonany dystans to 4227 km.
26.06.2000 – 06.10.2000 – przepłynął samotnie trasę z Polic do Narwiku za Koło Podbiegunowe Północne. W czasie 101 dób pokonał 5369 km, zwiedzając po drodze różne atrakcje turystyczne Norwegii z książkowym przewodnikiem.
2004 – podjął pierwszą próbę przepłynięcia Atlantyku. Wystartował wraz z Pawłem Napierałą w ramach Wyprawy KAYLANTIC z Ghany, z zamiarem dopłynięcia do Brazylii. Prądy morskie zniosły po dwóch dobach obu kajakarzy z powrotem do wybrzeży Ghany, a fala przyboju zniszczyła wyposażenie kajaków.
7-12.07.200– członkowie Szczecińskiej Grupy Kajakowej K2: Aleksander Doba, Piotr Owczarski i Jerzy Świtek podjęli próbę przepłynięcia kajakami Kanału La Manche na trasie Cap Gris-Nez – Folkestone. Próbę zniweczył silny sztorm.
Sierpień 2008 – wziął udział w wyprawie „Ałtaj – pełne zaćmienie Słońca – Bajkał. Lato 2008". Dzięki zabranemu ze sobą składanemu brezentowemu kajakowi, wyruszył na Bajkał z zamiarem jego opłynięcia. Niestety pogoda uniemożliwiła dokończenie wyprawy po opłynięciu 25% całości. Kajak zostawił w Ułan Ude i wrócił do Polski.
2009 – opłynął samotnie w ciągu 41 dni Jezioro Bajkał. Pokonał 1954 km linii brzegowej na kajaku, pozostawionym rok wcześniej w Ułan Ude, u poznanego nad brzegiem jeziora Władymira. Po opłynięciu Bajkału przepłynął Angarą do Irkucka, skąd koleją transsyberyjską powrócił do Polski.
26.10.2010 – 02.02.2011 - samotny rejs przez Atlantyk. Transatlantycka Wyprawa Kajakowa mogła dojść do skutku dzięki specjalnemu kajakowi, zbudowanemu przez Andrzeja Armińskiego w jego stoczni przez trzech młodych inżynierów: Rafała Głodka, Michała Klimka i Radosława Zygmunta. Wyprawa, polegająca na płynięciu kajakiem napędzanym wyłącznie kajakowym wiosłem, bez użycia żagla i bez pomocy z zewnątrz, zakończyła się w miejscowości Acarau w Brazylii po 99 dobach. Kajakarz przepłynął 5394 km. Olek jako pierwszy na świecie przepłynął kajakiem Atlantyk z kontynentu na kontynent, wyłącznie dzięki sile mięśni.
23.05.2011 – 26.06.2011 – spływ szlakiem Amazonki z Yurimaguas w Peru na rzece Huallanga, przez Maranon i Amazonkę do Brazylii, z zamiarem dopłynięcia do jej ujścia. W czasie trwania wyprawy został dwukrotnie napadnięty przez bandytów i obrabowany prawie ze wszystkiego. Podjął decyzję o przerwaniu wyprawy w Manaus w Brazylii.
05.10.2013 – start do II Transatlantyckiej Wyprawy Kajakowej z Lizbony, z zamiarem przepłynięcia Atlantyku z kontynentu Europejskiego do Ameryki Północnej, za pomocą wyłącznie siły własnych mięśni i bez pomocy z zewnątrz. Po ponad 40 dobach zmagań z przeciwnymi wiatrami w Trójkącie Bermudzkim i odłamaniu steru, podejmuje decyzje o dopłynięciu do Bermudów, gdzie ląduje 23.02.2014. Jest pierwszym kajakarzem, który dopłynął na Bermudy z Europy. Tym samym pobił własny rekord przebywania człowieka w kajaku na morzu (142 doby) i rekord długości przepłyniętego kajakiem odcinka (około 5300 mil morskich = 9 816 km). Po prawie miesięcznym pobycie na Bermudach rusza dalej, by po kolejnych 25 dobach wpłynąć do Port Canaveral i wewnętrznymi drogami wodnymi do New Smyrna Beach. Olek wysiadł z kajaka na ląd amerykański w dniu 19 kwietnia 2014 roku, po 167 dobach przebywania na Atlantyku. Łącznie przepłynął 6 710 mil morskich = 12 427 km.

Najważniejsze nagrody i wyróżnienia:
1999 – Nagroda „Conrady – Indywidualności Morskie", przyznawana przez Bałtyckie Bractwo Żeglarzy z Gdańska, za opłynięcie kajakiem Bałtyku.
2000 – Kolos 2000, wyróżnienie w kategorii Wyczyn Roku za wyprawę kajakiem z Polic do Narwiku.
2000 – Wyróżnienie w konkursie „Podróżnik Roku" miesięcznika Podróże w kategorii „Europa" za wyprawę kajakiem do Narwiku.
2009 – Kolos 2009, wyróżnienie w kategorii Wyczyn Roku, za samotne opłynięcie kajakiem jeziora Bajkał, czego dokonał jako pierwszy Polak.
2010 – Nagroda Złote Stopy 2010, przyznawana przez Internautów, za największe osiągnięcie podróżnicze roku, czyli opłynięcie kajakiem jeziora Bajkał. Zajął pierwsze miejsce w kategorii Woda i w kategorii generalnej, wyprzedzając m.in. Martynę Wojciechowską, nominowaną za zdobycie Korony Ziemi.
2012 – Super Kolos 2011 „za całokształt osiągnięć kajakarskich i konsekwentne dążenie do realizacji coraz bardziej ambitnych celów eksploatacyjnych".
2012 – Nagroda Szczupak 2011, przyznana w plebiscycie Gazety Wyborczej w Szczecinie, za spełnianie śmiałych marzeń.
2012 – Dyplom Kapitana Żeglugi Wielkiej Honoris Causa nr 6, przyznany przez Szczeciński Klub Kapitanów Żeglugi Wielkiej za sukcesy w samotnej żegludze kajakowej w trudnych warunkach (m.in. za rejs wokół Danii, dookoła Bałtyku i za koło podbiegunowe północne oraz samotne przepłynięcie kajakiem Oceanu Atlantyckiego z Senegalu do Brazylii).
2012 – zaszczytny tytuł „Podróżnika im. Tonyego Halika" na Festiwalu Podróżniczym Bydgoszcz 2012.
2012 – Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego nadaje, a Marszałek Województwa wręcza Aleksandrowi Dobie Odznakę Honorową Gryfa Zachodniopomorskiego stopnia złotego.
21.09.2012 – uroczystość odsłonięcia tablicy, po nadaniu patronatu Szkole Podstawowej im. Aleksandra Doby w Iwięcinie, Iwięcino 7, 76-004 Sianów.
19.04.2014 – ustanowienie przez burmistrza New Smyrna Beach Adama Barringera nowego święta w mieście. Dzień 19 kwietnia jest „Dniem Przybycia Aleksandra Doby", co zostało obwieszczone w specjalnym dekrecie.
07.08.2014 – Salt Lake City (stan Utah w USA) na gali finałowej odbiera statuę zwycięscy w konkursie Canoe & Kayak Magazine w kategorii „Ekspedycja Roku 2014".
25.05.2015 – Warszawa, nagroda Grand Prix Traveler 2014.
11.06.2015 – Waszyngton, odebranie tytułu Traveler of the Year 2015 – Podróżnik Roku 2015.

Ulubione cytaty Olka:
„Wstawaj wcześnie, będziesz mieć dłuższy dzień" – ojciec Aleksandra Doby.
„Życie jest za krótkie, aby pić tanie wino".
„Lepiej żyć jeden dzień jako tygrys niż 100 dni jako owca".

Dorobek literacki:
2012 – „Olo na Atlantyku. Kajakiem przez ocean" – wydawnictwo Bezdroża. Wydano także dodatek w formie PDF: „Oceaniczny alfabet Aleksandra Doby".

Wywiad z Olkiem Dobą już wkrótce na naszym portalu!